🔹کاربردهای هوش مصنوعی برای مطالعات اسلامی
✍️محمد مهدی علی
📄دانشجوی دکتری مطالعات ادیان در دانشگاه کالیفرنیای جنوبی (USC)
به عنوان کسی که به طور کلی از اسناد PDF، کلاس‌های زوم و سایر ابزارهای یادگیری دیجیتال دوری می‌کند، من در ابتدا در برابر کاوش هوش مصنوعی مولد برای کارم به عنوان پژوهشگر مطالعات اسلامی مقاومت می‌کردم. چیزی باشکوه در پیمودن قاره‌ها برای جستجوی نسخه فیزیکی یک کتاب وجود دارد، و خواندن آن خط به خط در محضر استادتان، که از طریق او به زنجیره‌ای از دانشمندان برجسته متصل هستید. نشستن در یک حلقه با همکلاسی‌ها، بحث و تجزیه و تحلیل بخش‌های دشوار با یکدیگر — پاداش بزرگی، اگر نه برکتی، در چنین گردهمایی‌هایی وجود دارد.
متأسفانه، این نوع تجارب با استبداد فناوری مدرن که شیوه‌های سنتی یادگیری را منسوخ می‌کند، یافتنشان دشوارتر می‌شود. با تمام این‌ها، کنجکاوی در نهایت مرا به آزمایش ابزارهایی مانند ChatGPT، Claude و Not Diamond¹ (یک روتر مدل هوش مصنوعی که تعیین می‌کند کدام LLM برای پاسخ به یک پرسش خاص مناسب‌تر است) سوق داد. استفاده از پایگاه‌های داده آنلاین برای هر پژوهشگر مطالعات اسلامی ضروری است، از جمله شامله (shamela.ws)، تراث (app.turath.io) و اصول (usul.ai).² این پایگاه‌های داده به طور جمعی ده‌ها هزار متن اسلامی را در خود جای داده‌اند و قابلیت‌های جستجوی قابل توجهی را ارائه می‌دهند که به شما امکان می‌دهد به طور کارآمد قطعات مرتبط را شناسایی کنید و شبکه‌های دانش را در طول قرن‌ها تقریباً به صورت آنی ردیابی کنید. اما مدل‌های زبانی بزرگ (LLM) چیزی بیشتر ارائه می‌دهند — آنها پاسخ‌های فوری بدون نیاز به آموزش تخصصی ارائه می‌دهند. در حالی که دموکراسی‌سازی دانش چیز شگفت‌انگیزی است، خطرات این کاربرد کاملاً مشخص است. اکنون عمل کردن به عنوان یک آیت‌الله خانگی بسیار آسان‌تر است، با ظاهر دانش معتبر در نوک انگشتان بدون نیاز به تلاش برای جستجو در نتایج گوگل، چه برسد به منابع اصلی. مشکل، با این حال، این است که این دانش معتبر نیست. این تلاشی است برای ارائه محتمل‌ترین پاسخ بر اساس الگوهای شناخته شده در طول آموزش. پتانسیل سوء استفاده بسیار بالاست، به ویژه برای بازیگران خطرناکی که به دنبال گسترش اطلاعات نادرست هستند. با این وجود، رفتار مانند یک لودیت (Luddite)در مقابل تحولات فناوری اجتناب ناپذیر هرگز استراتژی موفقی نبوده است، بنابراین فکر کردم ممکن است مفید باشد تا یادداشت‌های سریعی درباره تأملاتم بنویسم.
ترجمه:
این
شاید بزرگترین میدان مین در زمینه هوش مصنوعی و علوم انسانی باشد. کن پنر، استاد
یهودیت و مسیحیت اولیه، زمانی که مقاله‌ای درباره استفاده خود از چت‌بات‌های مختلف LLM منتشر کرد، کنجکاوی مرا برانگیخت.³ او مستند
کرد که چگونه ترجمه شخصی او از متون یونانی باستان، که احتمالاً نتیجه یک عمر دانش‌پژوهی
بود، به راحتی توسط Claude پشت سر گذاشته
شد. من متعاقباً با تایپ متون عربی کلاسیک بسیار پیچیده در مدل‌ها و روترهای مختلف
هوش مصنوعی آزمایش کرده‌ام و نتایج حیرت‌انگیز بوده است. ترجمه‌ها
قطعاً کامل نیستند. مدل‌های هوش مصنوعی عادت به توهم دارند (مثلاً، نوشتن چیزی به
انگلیسی که هیچ تطابقی با متن عربی ندارد) یا ترجمه نادرست. در زمینه فقه اسلامی،
همچنین متوجه شده‌ام که مدل‌ها تمایل دارند با اصطلاحاتی که بسیار وابسته به زمینه
در تخصص‌های فرعی هستند، مشکل داشته باشند. به عنوان مثال، کلمه "خلطة"
به طور کلی به معنای "مخلوط" در عربی است. با این حال، در یک متن منبع
اولیه خاص در فقه اسلامی که ما در کلاس مطالعه کردیم، این اصطلاح بیشتر به معنای
"کسی که با او رابطه تجاری داشته‌اید" بود. مدل‌های LLM قادر به درک این معنا نبودند؛ این فقط برای من قابل
شناخت بود زیرا توسط استادم به من آموخته شده بود، که خود او دهه‌ها به مطالعه فقه
اسلامی از اساتید خود پرداخته بود.
توضیح:
کلمه "Luddite" یا "لودیت" به افراد یا گروه‌هایی اشاره دارد که با پیشرفت‌های فناوری مخالفت می‌کنند یا از آنها می‌ترسند. این اصطلاح از یک جنبش تاریخی در انگلستان در اوایل قرن نوزدهم میلادی گرفته شده است. در آن زمان، گروهی از کارگران نساجی به رهبری شخصی افسانه‌ای به نام "ند لود" (Ned Ludd) با ماشین‌آلات جدید صنعتی که جایگزین کار دستی می‌شدند، مخالفت کردند. آنها برای اعتراض به از دست دادن مشاغل خود و تهدید شیوه زندگی‌شان، شروع به تخریب و شکستن ماشین‌آلات صنعتی کردند.
مطالعه متن اصلی از اینجا